Tebligat Nedir?

Tebligat kavramını hukuktaki anlamı ile makalemizde detaylı bir şekilde inceleyeceğiz. Tebligat kavramının hukuktaki karşılığı mahkemeler, cumhuriyet savcılıkları veya icra müdürlükleri ile vergi daireleri ve ilgili tüm resmi kurumlar tarafından yapılan resmi işlemlerin muhatabına iletilmesidir. Tebligat zarfının ön kısmında resmi evrakın hangi resmi kurumdan gönderildiği, kime ve neden gönderildiği ve konusu yazılmaktadır. Gönderilen evrakların içeriği bir hakkın yerine getirilmesi için bir süre içeriyor veya itiraz hakkı gibi kanuni hakların kullanılması için bir süre belirlenmiş ise bu sürelerin başlangıcı evrakın muhataba tebliğ edildiği tarihtir. Tebligat Türk Dil Kurumuna göre anlamı ise; bildirimdir.

Tebliğ Nedir?

Tebliğ etmek resmi kurum ve kuruluşların göndermiş olduğu resmi, yazılı şekilde düzenlenen tebligat zarflarının muhatabına iletilmesi anlamına gelmektedir. Hukuki anlamda tebliğe elverişli olan evraklar ve yapabilecek kurum ve kuruluşlar kanun ile düzenlenmiştir.

İşçi hakları, miras paylaşımı gibi davalarda ve reddi miras gibi çekişmesiz yargı işlerinde kanunen tebliğe zorunlu tutulan evrak muhataba 7201 sayılı Tebligat Kanunu hükümleri gereğince tebliğ edilecektir.

Tebliğin Türk Dil Kurumuna göre anlamları; bildirme, haber verme, bildiridir.

PTT Tebligat Sorgulama

PTT tebligat sorgulama işlemi PTT’nin resmi sitesinden yapılabileceği gibi e-devlet üzerinden de yapılabilmektedir. İnternet üzerinden barkod girilerek sorgulama yapılabilmesi vatandaşlar açısından da büyük kolaylık sağlamaktadır. Böylelikle kendilerine mahkemeler veya resmi kurumlar aracılığıyla gönderilen belgelerin nerede olduğu barkod numarası yazılarak internet üzerinden sorgulanabilecektir.

PTT üzerinden barkod ile gönderi sorgulayabilmek için: https://gonderitakip.ptt.gov.tr/

E-devlet üzerinden barkod ile gönderi sorgulayabilmek için: https://www.turkiye.gov.tr/ptt-gonderi-takip

Tebligat Kanunu

Tebligat Kanunu 7201 sayılı kanundur. Bu kanun 19.02.1959 tarihinde 10139 Sayılı resmi gazetede yayımlanmıştır. Kanun, makale konumuzda da izah ettiğimiz düzenlemeleri detaylı olarak açıklayarak hüküm altına almıştır. Tebliğ konusunda ortaya çıkan uyuşmazlıklarda bu kanun hükümleri dikkate alınacaktır. Usulsüz tebliğ, tebliğlerin hangi mercilerce kimlere yapılabileceği gibi önemli konulara da açıklık getirilmiştir.

E Tebligat Başvuru Formu

E Tebligat başvurusu yapabilmek için internet üzerinden bir başvuru formu doldurmak gerekmektedir. Hem gerçek kişiler hem de tüzel kişiler başvuru yapabilecektir. Başvuru formu gelir idaresi başkanlığının sitesinde bulunmaktadır.

E Tebligat Başvuru formuna ulaşmak için aşağıdaki bağlantıya tıklayın: https://www.gib.gov.tr/sites/default/files/default_images/etebligat_Ek2.docE

Elektronik yolla tebliğ almak zorunda olanlar 7201 sayılı kanunun 7. maddesinin a bendinde sayılmıştır. Bunlar;

• 5018 sayılı kanunun 1,2,3 ve 4 nolu cetvellerinde bulunan kamu idareleri
• İlgili kanunda bahis geçen mahalli idareler
• Özel kanunlar ile kurulmuş diğer kamu kurumları
• KİT’ler bağlı ortaklıklar, müesseseler ve işletmeler
• Sermayesinin yarısından fazla kısmı kamuya ihtisas edilmiş ortaklıklar
• Kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşları (barolar vb.)
• Özel hukuk tüzel kişileri
• Noterler
• Avukatlar
• Arabulucu ve bilirkişiler vb…

Tebligat Kanunu 21

7201 Sayılı Kanununun 21. maddesi tebliğ imkansızlığını ve tebellüğden imtina hallerini düzenler. Bu maddeye göre muhatabın adresinde tebliğ yapılacak kimse bulunmaması veya muhatabın tebliğ edilmesi gereken evrakı almaması halinde Posta ve Telgraf Genel Müdürlüğü çalışanı bu hususu tutanak altına alacak ve adresin bulunduğu yerdeki muhtarlığa evrakı bırakacaktır. Evrakın muhtarlığa bırakılmasına müteakiben muhatabın binasına bu hususa ilişkin bilgi içeren ihbarname niteliğinde bir belge yapıştırılır. Muhataba ulaşılamayan hallerde bu husus komşu, yönetici veya kapıcıya bildirilir. Tebligatın yapıldığı tarih ihbarnamenin binaya yapıştırıldığı tarih olarak kabul edilecektir.

Muhataba ait mernis adresine gidilmesi halinde; muhatap o adreste hiç yaşamamış, bulunmamış olsa dahi evrak muhtarlığa teslim edilecek ve ihbarname binaya yapıştırılacaktır. Bu durumda da muhataba tebliğ yapılmış kabul edilecektir.

Kanununun 21. maddesine göre kendine tebliğ yapılabilecek olan kişiler; muhtarlar, azalar, zabıta memurları, zabıta amirleri bu evrakı almak zorundadırlar.

Usulsüz Tebligat

Usulsüz tebligat 7201 sayılı ilgili kanunda belirtilen şartlar dışında tebliğ yapılması durumunda ortaya çıkmaktadır. Muhatap dışında evrakı almaya yetkili olmayan kişiye, avukatlara çalışma saatleri dışında veya ofisinden ayrı bir yerde tebliğ vb. hallerde yine bulunması gereken unsurların taşınmaması halinde usulsüzlük söz konusu olacaktır.

7201 sayılı kanuna uygun bir şekilde yapılmayan tebliğler her ne kadar usulsüz olsa da, muhatap bu durumdan daha sonradan haberdar olmuş ise; muhatabın evrakı teslim aldığını belirttiği tarih tebliğin yapıldığı tarih olarak kabul edilecektir. Bu husus ilgili kanunun 32. maddesinde hüküm altına alınmıştır. Resmi ve adli tatil günlerinde tebliğ yapılması ise usulsüzlük teşkil etmeyecektir.

Tebligat Ne Demek ve Tebliğ Nasıl Yapılır?

Tebligatın nasıl yapılacağına ilişkin hükümler 7201 Sayılı Kanununun 1. ve 2. maddesinde hüküm altına alınmıştır. Bu maddeye göre tebliğ Posta ve Telgraf Teşkilatı Genel Müdürlüğü veya yetkili/ görevli memurlar tarafından yapılabilecektir. Asıl olan tebliğin Posta ve Telgraf Genel Müdürlüğü tarafından yapılması iken, ekstrem veya acil durumlarda bizzat memur aracılığı ile de yapılabilmesi mümkün hale getirilmiştir.

Tebliğ Kimlere Yapılabilir?

Tebligatın kimlere yapılabileceği 7201 Sayılı Kanununda hüküm altına alınmıştır. Normal şartlar içerisinde tebliğ bizzat muhataba yapılmalıdır. Tebliğ muhatabın kural olarak bilinen en son adresinde yapılmalıdır. Bilinen en son adresinde muhataba ulaşılamaması halinde ve bu adresin tebliğe elverişli olmadığı anlaşılır ise muhatabın mernis adresine yapılması gerekecektir. İlgilinin kabul etmesi halinde tebliğ her yerde yapılabilecektir.

Muhataba adresinde ulaşılamadığı hallerde ise şu kişilere yapılan tebliğ geçerli olacaktır:

1. Aynı konutta yaşayan kişiler,
2. Aynı konutta bulunan hizmetçiler.

Vekile veya Kanuni Temsilciye Yapılması

Vekil ile işin görülmesi halinde muhatap adına gönderilecek olan resmi evraklar vekile tebliğ edilecektir. Muhatabın birden fazla vekili olması halinde ise tebligat vekillerden herhangi birine yapılabilecektir. Birden fazla vekile tebliğ yapılmış ise bu belgelerin ulaşmış olduğu ilk tarih tebliğin yapıldığı tarih olarak kabul edilecek, süre bu andan işlemeye başlayacaktır.

Avukata yapılacak tebliğler bürosunda ve çalışma saatleri içerisinde yapılmalıdır. Aksi şekilde usulsüz olarak kabul görecektir. Muhatabın bizzat almasını gerekmediği hallerde ise kanuni temsilci muhatap adına alabilecektir.

Askeri Şahıslara Yapılması

7201 sayılı kanununun 14. maddesinde yapılan düzenlemeye göre; erlere yapılacak olan tebligatlar en yakın üste yapılacaktır. En yakın üste tebliğ yapılmasının istisnasını ise astsubaylar oluşturmaktadır.

Belirli Bir Yerde veya Evde Meslek ve Sanat İcrası Yapanlara

Belirli bir yerde veya evde meslek ve sanat icrası yapanlara ne şekilde tebliğ yapılabileceği hususu ilgili kanununun 17. maddesinde düzenlenmiştir. Bu maddeye göre belirli bir yerde veya evde meslek ve sanat icrası yapanların tebliğ yapılacak adreste bulunmaması halinde memurlarına veya çalışanlarına yapılabilir. Kanunda sayılan bu kişilerinde bulunmaması halinde aynı konutta beraber yaşadığı kişi veya kişilere tebligat yapılabilmesi mümkün kılınmıştır.

Tutuklu ve Hükümlülere Yapılması

Tutuklu ve hükümlülere yapılacak olan tebligat, tutuklu ve hükümlüler tarafından bizzat alınamayacağı için tutuklu bulunduğu yer veya cezaevinin müdür veya memuru tarafından alınacaktır. Bu husus ilgili kanunun 19. maddesinde hüküm altına alınmıştır.

Tüzel Kişilere Yapılması

Tüzel kişilere yapılacak olan tebligatları almaya tüzel kişilerin temsilcileri yetkilidir. Tüzel kişinin temsilcilerinin tebliğ yapılacak gün ve saatte adreste bulunmamaları halinde çalışanları da evrakı almaya yetkilidirler. Bu şekilde yapılan tebliğler geçerli olacaktır.

Kurum ve Kuruşlar

Tebligatları tebliğe çıkarabilecek olan kurum ve kuruluşlar 7201 Sayılı Kanununda sınırlı olarak sayılmıştır. Kanunda sayılan merciler aşağıdaki gibidir:

• 5018 sayılı Kamu Malî Yönetimi ve Kontrol Kanununa ekli;

a) I nolu cetvelde bulunan genel bütçe kapsamına dahil olan kamu idareleri

b) II nolu cetvelde bulunan özel bütçeye sahip idareler

c) III nolu cetvelde bulunan denetleyici ve düzenleyici kurumlar

d) IV nolu cetvelde sosyal güvenlik ve vakıf yükseköğretim kurumları

• Belediyeler
• Barolar
• Noterler
• Köy Hükmi Şahsiyetleri
• İl özel idareleri

Adres Değiştirmenin Bildirilmesi Mecburiyeti

Adres değiştirmenin bildirilmesi mecburiyeti 7201 sayılı kanunun 35. maddesinde hüküm altına alınmıştır. Kendisine veya adresinde tebliğ almaya yetkili kişilere bir merci tarafından tebliğ yapılmış ise, muhatap adresini değiştirdiğinde bu mercie yeni adresini bildirmek zorundadır. Yeni adresin ilgili mercie bildirilmesi halinde bundan sonra muhatabın namına yapılacak olan tebliğler bu adreste yapılacaktır.

Adres değiştiren bu hususu ilgili mercie bildirmediği ve merniste geçerli bir adresinin bulunmaması halinde eski adrese tebligatlar yapılmaya devam edilecektir. Süreler ihbarnamenin binaya yapıştırılması ile başlayacaktır. Bu tarihten itibaren bu adrese yapılan tüm tebliğler geçerli olacaktır.

Tüzel kişilerde ise resmi kayıtlardaki adresleri, tebliğ yapılacak adres olarak kabul edilir ve tüm tebliğler bu adreste yapılır. Gerçek kişilere uygulanan hükümler bu durumda tüzel kişilere de uygulanacaktır.

Bir Türk vatandaşının yurt dışındaki adresine tebliğ yapılmış ise, yapılan tebliğden sonra adresin değiştirilmesi halinde bu değişiklik ilgili mercie bildirilmelidir. Bildirilmemesi halinde ve merniste muhatabın kayıtlı adresinin bulunmaması halinde eski adrese tebliğ yapılmaya devam edilecektir. Evrakın ilgili mercilerce ulaştığının tespitinin yapılması üzerine otuz gün sonra muhataba tebliğ edilmiş sayılacaktır.

Sonuç

Tebligat resmi bir kurum veya kuruluş tarafından muhataba evrak veya yazılı bir haber gönderilmesidir. Tebligatın usulüne uygun bir şekilde yapılması büyük önem arz etmektedir. Lakin kanuni süreler tebliğin yapıldığı tarihten itibaren işlemeye başlayacaktır. Usulsüz tebliğ halinde, muhatap bir şekilde tebligattan haberdar olmuş ise süre muhatabın haberdar olduğunu iddia ettiği tarihte tebliğ edilmiş sayılacak, sürelerde bu tarihten itibaren işlemeye başlayacaktır. Tebliğe çıkarabilecek kurumlar, kuruluşlar, merciler; muhataba ulaşılamaması halinde tebliğ alabilecek kişiler vb. kısaca tebligat ile ilgili tüm hususlar 7201 sayılı kanun ile hüküm altına alınmıştır.