Tereke Nedir?
Tereke Ne Demek?
Tereke nedir tanımında sözü geçen “aktif değer” ve “pasif değer” kavramlarını da açıklamamız icap eder. Aktif değerden kasıt, kişinin mevcuttaki mallar ve alacaklarıdır. Kişiye ait borçlarsa pasif değeri oluşturur. Aktif ve pasif değerleri de kısaca özetledikten sonra, terekeye nelerin dahil olduğunu, hangi malların terekeye girdiğini sıralayalım:
- Ev,
- Araba,
- Arsa,
- Banka hesaplarındaki nakit,
- Üçüncü kişilerden olan alacaklar,
- Para ile ölçülebilen fikri haklar,
- İşletmeler,
- Altın, gümüş vs. ziynet eşyası.
Tereke eşyasına dair birkaç örnek sıraladık. Fakat özellikle belirtmemiz gerekir: tereke eşyası bu saydıklarımızla sınırlı değildir. Zira kişinin ölümünden sonra geride bıraktığı mallar şunlardır gibi bir netlikte eşyayı tek tek sıralamak, sınırlamak söz konusu değildir. Şimdi, tereke nedir? kadar yanıtı merak edilen ve araştırılan bir başka soruya, tereke defteri nedir? e mercek tutacağız.
Tereke Defteri Nedir?
Tereke defteri, terekenin tespiti istemiyle açılan davada murisin aktif ve pasiflerinin mahkemece belirlenmesi yani mal varlığı değerlerinin ve borçlarının bir deftere kaydedilmesini ifade eder. Tereke defteri mahkeme marifetiyle tutulur, zira terekenin tespitini mahkeme yapar. Tereke nedir? e ve tereke defteri nedir? e bu şekilde yanıt verdikten sonra tereke davasının ne olduğunu inceleyeceğiz.
Tereke Davası Nedir?
Tereke tespit davası, murisin tüm mal varlığının mahkeme marifetiyle tespit edilmesi istemi ve amacıyla açılan miras hukuku davasıdır. Murisin mirasçıları için oldukça mühim bir dava olan tereke tespit davası, bir bakıma delil tespit niteliğindedir. Bu dava ile murisin gerek aktifleri gerekse pasiflerine yönelik, bilirkişi raporu marifetiyle inceleme ve tespit yapılır.
Tereke nedir? başlığı altında değinilmesi gereken tereke tespit davası, ancak hukuki yararı bulunan kişilerce açılabilir. Bu bakımdan, işbu davayı açma hakkı murisin mirasçılarınındır. Yasal mirasçıların kim olduğu ve dolayısıyla tereke tespit davasının kimlerce açılabileceği ise 4721 sayılı yürürlükteki Türk Medeni Kanununda düzenlenmiştir. Bunlar:
- Murisin altsoyu (çocukları, torunları vs.),
- Murisin sağ eşi,
- Murisin anne ve babası (anne ve babasının anne ve babaları vs.),
- Murisin anne ve babasının altsoyu (kardeşler),
- Murisin amcası, dayısı, halası ve teyzeleridir.
Tereke nedir sorusu çerçevesinde tereke tespit davasına ilişkin önemli hususları izah etmeye devam edelim. Sıralanan kişilerin hepsi birden mirasçı olabilmeleri mümkün değildir, zira miras paylaşımında yasada öngörülen sıra esas alınarak hareket edilir. Mirasçılık belgesi (veraset ilamı) esas alınır. Yukarıda sıralananların yanı sıra mirasbırakan tarafından düzenlenmiş bir vasiyetname ile mirasçı atanması da mümkündür.
Mirasçılardan her biri dilediği takdirde tereke tespit davası açabilir. Bahse konu davayı incelemek ve karara bağlamak görevi Sulh Hukuk Mahkemelerine aittir. Bu nedenle, tereke tespit davası açılacağı zaman dava dilekçesiyle Sulh Hukuk Mahkemelerine başvurmak icap eder. Öte yandan, işbu dava, diğer miras davalarının açılmasıyla o davaların yargılaması sırasında da talep edilebilir.
Özellikle belirtmekte fayda var ki, özel hukuk karakterli bir dava olan tereke tespiti davasında gerek esasa gerekse usule ilişkin herhangi bir hatalı veya ihmali davranışta bulunmamak, telafisi güç hak ve menfaat kayıpları yaşanmaması adına önemlidir.
Bu nedenle, gerek terekenin tespiti davası gerekse miras hukukuna ilişkin diğer iş, işlem, uyuşmazlık ve davalarda deneyimli ve yetkin bir miras hukuku avukatından yardım almak en sağlıklı yaklaşım olacaktır. Aksi takdirde, maddiyat ve zaman kaybı yaşanmaması kuvvetle muhtemeldir.
Tereke tespit davasında murise ait taşınır ve taşınmaz mal varlıkları, banka hesapları, alacaklar ve borçlar vs. aktif ve pasif değerlerin tamamı araştırılır ve tespit edilir. İlgili mercilere müzekkere yazılır ve murise ilişkin aktif ve pasiflerin tamamı belirlenir. Aktif ve pasif olmak üzere mal varlıkların tamamı tespit edildikten sonra aktiflerden pasifler çıkarılarak denkleştirme yapılır.
Denkleştirme işlemi sonucunda ortaya çıkan değer ise mirasçılar arasında paylaşıma konu olur. Mirasçıların paylaşımına konu olan bu değere tereke adı verilir. Böylece, tereke nedir sorusuna bu şekilde de yanıt vermiş ve bir başka önemli hususa, tereke dosyası nedir? e geçmiş bulunuyoruz. Şimdi, tereke nedir? gibi merak edilen bir diğer soruya, tereke dosyası nedir? e göz atalım.
Tereke Dosyası Nedir?
Tereke dosyası nedir? e yanıt vermek gerekirse, murisin geride bıraktığı maddi mal varlıklarının ve borçlarının tespit edilmek suretiyle kaydedildiği dosyaya tereke dosyası denir. Buradan hareketle, tereke dosyasının içeriğinde yer alan değerlerden bazılarını sıralayalım: para, araç, taşınmaz, işletme, alacak hakkı gibi maddi mal varlığı değerleri. Tereke nedir, tereke dosyası ne demektir? e ilişkin değinmemiz gereke bir diğer husus:
- Nafaka alacağı,
- Manevi tazminat alacağı,
- İntifa hakkı,
- Oturma hakkı gibi doğrudan ölenin şahsına bağlı hak ve alacaklar terekeye dahil edilmez.
Tereke Eşyası Nedir?
Tereke nedir? başlığı altında izah etmemiz gereken bir diğer husus tereke eşyasıdır. Tereke eşyası, murisin mirasında yer alan yani terekesine dahil olan maddi mal varlığı değerleridir. Tereke eşyasının ne olduğunu tek tek sıralamak mümkün değildir. Fakat tereke eşyasına dahil olan başlıca eşyaları ifade etmek gerekirse bunları şu şekilde sıralayabiliriz:
- Ev, arsa gibi taşınmaz mallar,
- Araba,
- Banka hesaplarındaki nakit,
- Üçüncü kişilerden olan alacaklar,
- Para ile ölçülebilen fikri haklar,
- İşletmeler,
- Altın, gümüş vs. ziynet eşyası.
Sonuç
Tereke nedir sorusu özellikle mirasçılar tarafından merak konusudur. Miras hukukunun başlıca soruları arasında yer alan tereke nedirsorusuna kısaca “miras” şeklinde yanıt verilebilir. Murisin geride bıraktığı mal varlığı değerleri, hakları ve borçları, tereke nedir? e yanıt teşkil eder. Tereke nedir? başlığı altında kaleme alınan içeriğimizin ilgili ziyaretçilerimiz tarafından dikkatle okunmasını, tereke nedir? in yanı sıra diğer başlıklarımızın da incelenmesini tavsiye etmekteyiz.
