Ölüm İzni
Ölüm İzni Kaç Gün?
Ölüm izni özel sektörde çalışan ya da memur olan bir kimsenin, yasada ifade edilen derecede yakınlarının vefat etmesi durumunda kendilerine tanınan ücretli izindir. Yani izin kapsamında kullanılan süre zarfında kişi sanki çalışıyormuş gibi ücret almaya devam eder. Bu izinden yararlanmak isteyen kişinin mesleki durumuna göre farklı kanunlara bakılır. Kişi memur ise 657 Sayılı Devlet Memurları Kanunun 104. Maddesi referans alınır. Kişinin işçi olması halinde ise yürürlükte bulunan 4857 Sayılı İş Kanununu ek madde 2 referans alınır. Bu doğrultuda memurlar için tanınan izin hakkı süresi 7 gün olup işçiler için 3 gündür.
Memur Ölüm İzni
Ölüm izni özel sektör çalışanları ve memurlar için farklı sürelerde uygulanmaktadır. Özel sektör çalışanları için 3 gün kullanılan özlüm izni memurlar için 7 gündür. 657 Sayılı Devlet Memurları Kanununda düzenlenen özlüm izni kapsamında memurun; eşi, çocuğu, kendisinin ya da eşinin annesi, babası ve kardeşinin vefat etmesi durumunda talebi üzerinde yedi gün ücretli izin hakkı tanınmaktadır.
657 sayılı Kanunun 104. maddesinin B bendi:
“B) Memura, eşinin doğum yapması halinde, isteği üzerine on gün babalık izni; kendisinin veya çocuğunun evlenmesi ya da eşinin, çocuğunun, kendisinin veya eşinin ana, baba ve kardeşinin ölümü hallerinde isteği üzerine yedi gün izin verilir. “
Hükümden anlaşılacağı üzere memurun;
- Annesi ve babasının,
- Kayın pederi ve kayın validesinin,
- Kardeşinin,
- Eşinin ve çocuğunun,
Ölümü halinde yedi günlük izin hakkı bulunmaktadır. İzin; dayı, amca, hala ve teyze gibi akrabaların ölümünü kapsamamaktadır. Aynı maddede doğum izni de düzenlenmiştir. Memurun talebi üzerine kullanılabilen ölüm izni, ölümün gerçekleştiği andan itibaren geçerli olmak üzere kullanılmaktadır.
Ölüm İzni Kimlere Verilir?
Ölüm izninin kimlere verildiği hususunda üç farklı yasal düzenlemeye bakılır. Zira ölüm izni; memurlar, TSK çalışanları ve özel sektör çalışanları için farklı sürelerde düzenlenmiştir. Memurlar için 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu uyarınca memurun eşi, çocuğu, eşinin ve kendisinin anası ve babası, kardeşi yaşamını yitirirse bu durumda söz konusu memur için 7 günlük ücretli izin hakkı mevcuttur. İznin sadece belirtilen kişilerin vefat etmesi halinde kullanılabileceği unutulmamalıdır. Bu husus sadece memurlar için değil aynı zamanda işçiler için de geçerlidir.
4857 Sayılı İş Kanunu ek madde 2 düzenlemesi gereği özel sektörde mesai vakfeden çalışanların, bir diğer ifade ile işçilerin anne ve babası, eşi, kardeşi ya da çocuğu vefat ederse bu durumda söz konusu işçi için 3 gün süreli ücretli izin hakkı mevcuttur. İşçilere ve memurlara verilen izinde görüleceği üzere birtakım farklar bulunur. Bu farklar; ölüm izin süresi ve izin hakkı tanınan yakınların sayısı olarak ifade edilebilir.
20796 Sayılı Türk Silahlı Kuvvetleri İzin Yönetmeliğinin 11. Maddesinde yer alan düzenleme uyarınca TSK çalışanlarının da bu izinden yararlanma hakkı bulunur. Subay ve astsubayların normal izinlerinin dışında; eşi, çocuğu, kendisinin anne ve babası, eşinin anne ve babası ölürse 10 gün süre ile ücretli izin hakkına sahiptir.
657 Ölüm İzni
657 ölüm izni ifadesi esasında 657 Sayılı Devlet Memurları Kanunu gereği memurlara tanınan izni ifade eder. Üst paragrafta izah edildiği üzere devlet memurlarına; kendisinin veya eşinin annesi ya da babasının, eşinin, kardeşinin veyahut çocuğunun yaşamını kaybetmesi halinde ücretli izin hakkı tanınır. İzin süresi ise 7 gün olarak düzenlenmiştir. Bunun yanı sıra işçiler için 3, TSK mensupları içinse 10 gün ölüm izni süresi bulunur.
Ölüm izni hakkı, ifade edilen kişilerden herhangi birisinin ölmesi ile kullanılmaya başlar. Bir diğer ifade ile iznin, daha önce kullanılması söz konusu değildir. Ancak gerekli şartların oluşması halinde diğer izinlerden yararlanmak mümkündür. Yasada ifade edilen kişilerin ölmesi ile başlayan izin, söz konusu kişilerin yoğun bakımda olması veya ölmesine çok az kalmış olması iznin kullanılması için kafi değildir.
Ölüm izni hafta sonuna ya da resmi tatile de denk gelebilir. Bu durumda resmi tatil veya hafta sonu tatil günleri de izne dahildir. Yani tatil halinde izin süresinin uzaması mümkün değildir. Tatillerde geçirilen günler de izin dahilinde değerlendirilir. Zira kanun ifade ettiği hükmünde iş günü değil sadece gün kavramını kullanmıştır. Kişinin yıllık izninden farklı bir izin hakkı olan ölüm izninin senelik izinden düşürülmesi doğru değildir. Bu izni, senelik izinden düşüren işverenler için oldukça ciddi yaptırımlar söz konusudur. Bu ve benzer hallerde alanında uzman bir İş Hukuku avukatından destek almak işçi hakları noktasında oldukça yararlı olacaktır.
Ölüm İzni Dilekçesi
Ölüm izni kapsamında işine devam etmeyen işçi ya da memur tıpkı çalışıyor gibi ücret almaya devam eder. Zira bu izin; ücretsiz izin değil ücretli izinlerdendir. Bir diğer ifade ile kişinin maaş ya da ücretinden ölüm izni nedeniyle herhangi bir kesinti yapılamaz. Usulüne uygun olarak hazırlanmış ölüm izni dilekçesi ile işverenine müracaat eden ve izin talebinde bulunan işçinin bu talebi işverence reddedilirse bu durumda işçi haklı nedenle istifa edebilir ve gerekli şartları karşıladığı takdirde kıdem tazminatına hak kazanabilir.
Dilekçenin eksiksiz bir biçimde hazırlanması için yetkin bir hukukçudan yardım almak oldukça yararlı olacaktır. Uygulamada genellikle kişiler kendi işlemleri veya hukuki süreci için online ortamda çeşitli aramalar yaparak kendi işlemlerine benzer buldukları ancak esasında muhteviyatı itibariyle alakasız bir örneği baz alarak kendi dilekçesini veya hukuki işlemini düzenlemektedir. Bu durum geriye dönülmesi güç pek çok olumsuz sonucu da beraberinde getirmektedir.
Sonuç
Ölüm izni memurlar için 7 gün, özel sektör çalışanları yani işçiler için 3 gün ve TSK mensupları için 10 gün olmak üzere ayrı ayrı düzenlenmiş ve kimlerin ölmesi halinde bu izinden yararlanılabileceği ifade edilmiştir. Bunun yanı sıra ölüm izni ile ilgili merak edilen hususlar, hukuki çerçeveye bağlı kalınarak ifade edilmiş olup ölüm izni noktasında herhangi bir hak ve menfaat kaybı yaşanmaması adına alanında uzman İş Hukuku avukatı ile birlikte hareket etmek ve hukuki sürecin gerektirdiği işlemlerde hukuki danışmanlık almak isabetli olacaktır.
Aynı şekilde tüm İş Hukuku uyuşmazlıkları için de avukat desteği, herhangi menfi bir sonuç ile muhatap olmamak adına gereklidir. Her bir somut olayın kendine özgü özellikleri bulunduğu için hazırlanacak dilekçeler ve diğer hususlar internet üzerinden bir örneğine bakılmak suretiyle hazırlanmaması, mevcut olayın dinamikleri göz önünde bulundurularak İş Hukuku avukatı nezaretinde hazırlanmalıdır. Aksi takdirde herhangi bir ihmali ya da hatalı işlem nedeniyle geriye dönülmesi güç menfi durumlar yaşanabilir.
