Boşanma Davası Nasıl Açılır?

Boşanma davası nasıl açılır? sorusunun cevabı 4721 sayılı Türk Medeni Kanunu’nun 161. ve sonraki maddelerinde izah edilmiştir. Bu kapsamda boşanma, evlilik birliğinin sona erdirilmesi için başvurulması gereken yasal bir yoldur. Eşler evlilik birliğinin sonlandırılması için haklı bir sebebin varlığı halinde evliliklerini bitirmek isteyebilirler. Evlilik kutsal bir müessese olduğu için kanunlar ile korunmaktadır. Bu nedenle evliliğin sona erdirilmesi de ancak boşanma davası ile mahkemeler aracılığıyla gerçekleştirilebilmektedir.

Boşanma Davası

Boşanma davası nasıl açılır? sorusunun detaylarına girmeden evvel bu davayı nitelik olarak iki şekilde olarak sıralayabiliriz. Bunlardan birincisi anlaşmalı boşanma, ikincisi ise çekişmeli boşanmadır. Boşanma davası açılabilmesi için kanunen aranan boşanma sebepleri bulunmaktadır. Bu sebepler ve şartlar kanunla düzenlediğinden ve emredici hükümler olduğundan aksinin eşler tarafından kararlaştırılması mümkün değildir. Boşanma davası türlerine göre aşağıda sıralanmıştır.

Boşanma Davası Nasıl Açılır? (Anlaşmalı)

Anlaşmalı boşanma davası her iki eşinde evliliğin sona erdirilmesini istemeleri hallerinde ortaya çıkmaktadır. Anlaşmalı boşanma davasında kural eşlerin evliliğinin en az bir yıl sürmüş olması ve aralarında hukuki olarak hiçbir itlafın bulunmaması durumlarında söz konusu olacaktır. Eşlerin her ikisinin de boşanmayı istemeleri halinde evlilik birliğinin temelinden sarsıldığı kabul edilmesi gerekmektedir. Evlilik birliğinin temelden sarsılması, evlilikten beklenen faydanın sağlanamayacağına karine oluşturduğu için bu süreden sonra eşlerin evliliğinin sürdürülmeye çalışılması abeste işgal olacaktır.

Anlaşmalı boşanmada karar verecek olan hakim tarafların iradesini araştırmalı ve varsa çocukları menfaatini düşünerek bir hüküm kurmalıdır.

Anlaşmalı Boşanma Davası Açmak İçin Gerekli Olan Evraklar

Boşanma davası açabilmek için öncelikle yetkili ve görevli mahkemenin tespiti sağlanmalıdır. Anlaşmalı boşanma davalarında çekişmeli boşanma davalarında olan yetki itirazı sıklıkla görülmemektedir. Çünkü eşler neredeyse tüm hususlarda anlaşmışlardır. Davayı istedikleri görevli mahkemede açabileceklerdir. İtiraz olmaz ise -ki anlaşmalı boşanmada mahkemenin yetkisine itirazda bulunulması pek olası değildir- mahkemenin yetkisi kesinleşir.

Anlaşmalı boşanmada görevli mahkeme ise Aile Mahkemeleridir. Aile Mahkemelerinin olmaması halinde ise görevli mahkeme Asliye Hukuk Mahkemeleridir.

Gerekli Olan Evraklar

• Anlaşmalı boşanma protokolü
• Taraflarca boşanma konusuna ilişkin eklenmek istenirse eğer belgeler
• Yine tarafların nüfus cüzdanları

Anlaşmalı boşanma davası ile ilgili daha detaylı bilgilere anlaşmalı boşanma konulu makalemizden ulaşabilirsiniz.

Boşanma Davası Açma (Çekişmeli)

Çekişmeli boşanma davasında eşlerden biri boşanmak isterken diğeri boşanmak istemeyebilir veya eşlerden her ikisi de boşanmak isterken mal varlıkları, çocukların velayeti gibi hususlarda anlaşma sağlayamamış olabilirler. Bu durumlar Aile Mahkemesi hakimi tarafından incelenecek ve karar verilecektir. Çekişmeli boşanma davalarında hakim tarafların getirdikleri belge ve bilgiler ile bağlı değildir. Hakim önüne gelen davayı re’sen araştırma yapacaktır.

Çekişmeli Boşanma Davası Açmak İçin Gerekli Olan Evraklar

Çekişmeli boşanma davasında yine görevli mahkeme Aile Mahkemeleridir. Aile Mahkemelerinin olmadığı yerde ise Asliye Hukuk Mahkemeleri görevlidir. Lakin çekişmeli boşanma davasında mahkemenin yetkisine daha çok dikkat etmek gerekecektir. Eşler arasında çekişmeli haklar bulunması sebebiyle açılan çekişmeli davalarda, davanın yetkisiz mahkemede açılmış olması diğer eşe yetki itirazında bulunma hakkı verir. Yetki itirazında bulunulması halinde davanın reddine karar verilecek olup o zamana kadar yapılmış yargılama ücreti ve avukatlık masrafları davacı taraf üzerine bırakılacaktır.

Peki çekişmeli boşanma davalarında yetkili mahkeme nasıl belirlenir ?

Boşanma davalarında yetkili mahkeme Türk Medeni Kanununun 168. maddesinde düzenlenmiştir. Bu maddeye göre boşanma davalarında yetkili mahkeme eşlerden birinin yerleşim yeri mahkemesinden biri olabileceği gibi dava açılmadan önce son altı aydır beraber yaşadıkları yerdeki mahkeme de olabilir.

Gerekli Olan Evraklar

• Boşanma sebeplerini içeren dava dilekçesi en az iki nüsha
• Dava açanın nüfus cüzdanı fotokopisi
• Boşanma sebeplerini ispata elverişli belgeler.

Çekişmeli boşanma ile ilgili detaylı bilgilere çekişmeli boşanma konulu makalemizi okuyarak ulaşabilirsiniz.

Boşanma Davası Dilekçesi

Boşanma davası dilekçesi ve muhteviyatında yer alması gereken hususlar 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 119. maddesinde yazılmıştır. Buna göre boşanma davası dilekçesi içeriğinde yazılı olması gerekenler;

• Davanın açılacağı mahkemenin adı (Örneğin; İstanbul Aile Mahkemesi)
• Davayı açan davacı eş ile davalı eşin adı, soyadı ile her ikisinin de adresleri
• Davayı açan davacı eşin T.C. Kimlik Numarası
• Davanın tarafı olan eşlerin varsa kanuni temsilcileri (vasi gibi) ile varsa davacı eşin vekilinin (boşanma avukatı) adı, soyadı ve adresi
• Davanın konusu (boşanma) ve malvarlığına ilişkin dava ise dava değeri
• Davanın konusu ve sebebi olan olayların sıra numarası ile açık izahatı (açıklamalar kısmı)
• Açıklamalarda dayanılan iddiaların hangi delille ispat edileceği
• İddiaların hangi hukuki sebebe dayandığı
• Dava dilekçesinin sonunda açık talep sonucu
• Dilekçenin en altına davacının veya varsa vekilinin ya da kanuni temsilcisinin imzası

Dava açıldığında yukarıda sayılan hususlardan bir kısmı eksik olması halinde mahkeme tarafından davacıya süre verilerek bu eksikliklerin tamamlanması istenir. Eğer davacı veya vekili bu eksiklikleri 1 hafta içerisinde tamamlamazsa davanın açılmamış sayılmasına karar verilir.

Dolayısıyla her dava dilekçesi kendine münhasır hususları içerdiğinden internette bulduğunuz ya da size özel hazırlanmamış boşanma davası dilekçesi örneği açacağınız davanın aleyhinize sonuçlanmasına sebebiyet verebilir.

Boşanma Sebepleri

Boşanma davasında boşanma sebepleri Türk Medeni Kanununda düzenlenmiştir. Bu sebepler genel ve özel olarak ikiye ayrılmaktadır. İlk etapta boşanmanın genel sebebini açıklayacağız.

Boşanmanın Genel Sebepleri

Boşanma davasının genel sebepleri kanunda sınırlı olarak sayılmamıştır. Boşanmanın genel sebeplerine örnek verecek olursak hakaret, kavga, şiddet, geçimsizlik, anlaşamama vb. gibi bir çok sebep boşanmanın genel sebeplerine dahildir. Mahkeme bu sebepleri inceler, yerinde görürse boşanmaya karar verebilir. Mahkeme davacı tarafından ileri sürülen sebepleri için boşanma için gerekli görmez ise boşanma talebinin reddine karar verebileceği gibi eşlerin bir süreliğine ayrı yaşamalarına da karar verebilir.

Boşanmanın Özel Sebepleri

Boşanmanın özel sebepleri Türk Medeni Kanununda düzenlenmiş olup sınırlı sayıda olan bu sebepler hüküm altına alınmıştır. Boşanmanın özel sebeplerini başlıklar halinde inceleyeceğiz.

Zina

Zina boşanma özel sebeplerinden olup Türk Medeni Kanununun 161. maddesinde düzenlenmiştir. Zina eden eş kusurludur bu sebeple diğer eş tarafından dava açılabilecektir. Fakat bu özel sebebe dayanılarak açılmak istenen boşanma davası kanunca belirli bir süre ile sınırlanmıştır. Buna göre zina eden eşin zina ettiğini öğrenen eş altı ay içerisinde mahkemeden bu sebebe dayanarak boşanma talebinde bulunmalıdır. Herhalde beş yılın geçmesi ile birlikte dava hakkı olan eşin bu hakkı düşer. Yine zinayı öğrenen eş zina yapan eşi affeder ise daha sonra bu hususa dayanarak boşanmak için dava açamayacaktır.

Hayata Kast, Pek Kötü veya Onur Kırıcı Davranış

Hayata kast, pek kötü veya onur kırıcı bir davranışa dayanılarak açılabilecek olan dava Türk Medeni Kanununun 162. maddesinde hüküm altına alınmıştır. Hayata kast, pek kötü veya onur kırıcı bir davranışa mazur kalan eş bunlardan herhangi birine dayanarak boşanma davası açabilecektir. Zina da olduğu gibi bu boşanma sebebine dayanabilmek için de belirli sürelere riayet edilmesi gerekmektedir. Hayata kast, pek kötü veya onur kırıcı bir davranışa maruz kaldığını öğrenen eş altı ay içerisinde davayı açmalıdır. Herhalde boşanma davası açma süresi beş yılı geçemeyecektir. Eşin bu hususlardan birini gerçekleştiren diğer eşi affetmesi halinde dava açma hakkı düşecektir.

Suç İşleme ve Haysiyetsiz Hayat Sürme

Suç işleme ve haysiyetsiz hayat sürmeye dayanan boşanma sebebi Türk Medeni Kanununun 163.maddesinde düzenlenmiştir. Eşinin suç işlemesi veya haysiyetsiz hayat sürmesi sebebiyle evlilik birliğinin sürdürülmesi mümkün olmamakta ise diğer eş boşanmak için dava açabilir.

Terk

Boşanma sebeplerinden olan terk Türk Medeni Kanununun 164. maddesinde düzenlenmiştir. Eşlerden birinin ortak konutu terk etmesi ve bu hususun minimum altı ay sürmesi halinde yapılan ihtarın sonuçsuz kalmasıyla boşanma davası açılabilir. Diğer eşi sebepsiz yere ortak konuta gelmesinin önünü kesen eş de terk etmiş sayılacaktır.

Akıl Hastalığı

Akıl hastalığı Türk Medeni Kanununun 165. maddesinde hüküm altına alınmıştır. Akıl hastalığının boşanma için bir sebep oluşturabilmesi için iki şartın gerçekleşmesi gerekmektedir. Bunlardan birincisi eşlerden birinin evlendikten sonra akıl hastalığına yakalanmış olması ve bu akıl hastalığının kalıcı, iyileşmesinin mümkün olmadığının resmi rapor ile tespit edilmesi gerekmektedir. İkincisi ise bu akıl hastalığının olması sebebiyle diğer eşin evliliği sürdürebilmesinin mümkün olmamasıdır. Bu iki şartın gerçekleşmesi halinde akıl hastalığına yakalanan eş aleyhine diğer eş tarafından boşanmak için dava açılabilecektir.

Genel ve özel boşanma sebeplerini detaylı incelemek için boşanma sebepleri konulu makalemizi incelemenizi tavsiye etmekteyiz.

Boşanma Davası Ücreti

Boşanma davası ücreti 2023 yılında Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi’ ne göre 9.200 TL’dir. İstanbul Barosu tarafından hazırlanan Tavsiye Niteliğindeki Ücret Tarifesine göre ise anlaşmalı boşanma avukat ücreti 35.000 TL, çekişmeli boşanma avukat ücreti ise 52.000 TL’dir.

Boşanma avukat ücretleri konusunda detaylı bilgi için Boşanma Avukatı konulu makalemizi incelemenizi tavsiye ederiz.

Sonuç

“Boşanma davası nasıl açılır?” sorusunun cevabı boşanmanın anlaşmalı mı yoksa çekişmeli mi olduğu hususuna göre değişebilmektedir. Nüfus cüzdanı fotokopisi ve davaya sunmak istenen belgeler ortak unsurlardan olmasına rağmen anlaşmalı boşanma davasında anlaşma protokolünün mahkemeye sunulması gerekir iken çekişmeli boşanma davasında ise dava dilekçesi en az iki nüsha olmak şeklinde yetkili ve görevli mahkemeye sunulmalıdır. Boşanma davasında yetkili mahkemeler, eşlerin ayrı ayrı ikamet yerlerinin olduğu mahkemeler olabileceği gibi eşlerin boşanmadan önce son altı ay içerisinde yaşadıkları ortak konutun olduğu yer mahkemesi de yetkilidir.

Görevli mahkeme ise Aile Mahkemeleridir. Aile Mahkemelerinin olmadığı yerlerde ise Asliye Hukuk Mahkemeleri görevlidir. Boşanma davalarında alanında uzman bir boşanma avukatı ile süreci yürütmek davacı açısından oldukça büyük fayda sağlayacaktır.