Yaş Tashihi Ne Demek?
Yaş Tashihi Nedir
Yaş tashihi halk arasından yaş tahsisi olarak bilinmektedir. Oysa bu kullanım yanlıştır. Yaş tashihinin diğer adı yaş düzeltme davasıdır. Yaş düzeltme davası ile yaş küçültme ve yaş büyütme mümkündür. Yaş tashihi davası açılabilmesinin belirli şartları vardır. Bu şartlar şunlardır:
- Yaş düzeltme konusunda haklı bir sebebin bulunması,
- Yaş düzeltme talebinde bulunan kişinin hastanede veya bir doğum evinde doğmamış olması
- Aynı ana ve babadan doğan kardeşler arasında en az 180 gün olmalıdır. Düzeltilmek istenen yaşta bir kardeş olmamalıdır.
- Kişinin görünüşüyle kimlikte görünen yaşı arasında bir fark bulunmalıdır. Bu farkın olması mahkemenin takdirinde oldukça önem arz etmektedir.
Yaş tashihi davası askerlik, memuriyet gibi sebeplerle açılabilmektedir. Keyfi sebeplerle açılması mümkün değildir.
Yaş Tashihi ile Elde Edilecek Bir Hakkın Var Olması
Yaş tashihi davası açabilmek için haklı bir sebebin varlığı gerekmektedir. Kişinin hak kazanımı, mahrum kalınan hakkın iadesi, yaşın yanlış yazılmasından dolayı uğranılan maddi veya manevi zararların varlığı halinde haklı sebebin var olduğu kabul edilecektir. Haklı sebepler bir defada dava dilekçesinde açıkça yazılmalıdır. Yaşın düzeltilmesini gerektiren unsurların varlığı halinde davanın kabulüne karar verilecektir.
Bir Doğum Evinde veya Hastanede Doğmamış Olmak
Hastanede veya doğum evinde doğmak yaş tashihi davasının açılmasına engel teşkil etmektedir. Hastane ve doğum evi kayıtları resmi kayıtlar olduğundan bu kayıtlarda oynama yapılması mümkün değildir. Bir şekilde resmi belgede sahtecilik yapılmış ise bunun ispatı yaşının düzeltilmesini isteyen davacının üzerindedir. Davacı tarafından yetkili ve görevli mahkeme nezdinde sahtelik iddiasında bulunulmalıdır. Hastane kayıtlarının gerçeğe aykırı olduğu, sahteliği ispatlanırsa yaş düzeltme talebinin kabulüne karar verilir.
İddia Olunan Yaşta Bir Kardeşin Olmaması
İki ayrı doğum olması halinde iki kardeşin aynı yaşta olması mümkün değildir. İki doğum arasında en az yüz seksen günlük bir süre olmalıdır. İddia olunan yaşta bir kardeşin bulunması halinde yaş düzeltme davası mahkemece reddedilecektir.
Dış Görünüş İddia Olunan Yaşa Uygun Olmalıdır
Davacının dış görünüşü iddia edilen yaşa uygun olmalıdır. Mahkeme dava dilekçesini incelediğinde iddia edilen yaş ve kişinin dış görünüşünü değerlendirecektir. İki unsur arasında açık bir fark görülürse bu talep mahkemece reddedilecektir. Mahkemenin dış görünüş hususunda karar verememesi halinde kemik yaşı tespiti adli tıptan talep edilebilecektir.
Yaş Tashihi Davasında Görevli ve Yetkili Mahkeme Hangisidir
Yaş tashihi davasında yetkili ve görevli mahkeme; davacının yerleşim yerindeki Asliye Hukuk Mahkemesidir. Davanın yetkisiz veya görevsiz mahkemede açılması halinde dava da esasa girilmeden, usulden ret kararı verilecektir. Yaş tashihi davası hakkında verilen kararlara karşı yargı yolu açık olmakla birlikte bir üst mahkeme olan istinafa başvurulabilecektir.
Yaş Tashihi Davasında Taraflar
Yaş tashihi davasında davacı gerçek kişi olmak zorundadır. Yaş, cinsiyet vb. kavramlar gerçek kişilere özgüdür. Tüzel kişiler adına yaş düzeltme davası açılması mümkün değildir. Yaş düzeltme davasında davalı kurum ise nüfus müdürlüğüdür. Nüfus müdürlüğünü temsile yetkili kişi veya kurumun avukatı temsil edecektir.
Yaş Tashihi Davalarında Sunulabilecek Deliller Nelerdir
Yaş tashihi davalarında hemen hemen her türlü delil davacı tarafından ileri sürülebilmektedir. Davayı aydınlatma görevi mahkeme hakimine verilmiştir. Davanın aydınlatılabilmesi için hakim davacının sunmuş olduğu delillerle bağlı değildir. Kişinin kemik yaşının tespiti amacıyla adli tıp kurumundan rapor alınabilir. İnsan anatomisinde kemikler yirmi beş yaşına kadar gelişmektedir. Yirmi beş yaşından sonra kemikler gelişimini tamamlamaktadır. Yaş düzeltme davası açan davacı yirmi beş yaşından küçükse kemik tespiti önem kazanmaktadır. Bilirkişi raporu, hastane raporları incelenecek diğer delillerdir.
Yine yaş tashihi davalarında tanık beyanları da oldukça önemli yer teşkil etmektedir. Doğum olayına tanık olan, haberdar olan kişilerin beyanları mutlak gerçeğe ulaşmada muazzam bir değer taşımaktadır. Tanık beyanlarının gerçekliğinin takdiri mahkeme hakiminindir.
Yaş Tashihi Davası Ne Kadar Sürede Sonuçlanmaktadır
Yaş tashihi davasının sonuçlanma süresi; mahkemenin yapacağı incelemelere, bilirkişi / hastane raporlarının hazırlanıp mahkemeye sunulma sürelerine, mahkemenin iş yüküne vb. sebeplere bağlı olarak değişiklik arz etmektedir. Bu davalar genellikle kısa sürede sonuçlandırılabilmektedir. Davayı alanında uzman bir avukat aracılığıyla takip etmek dava dilekçesinde eksiklik bulunmasını, usuli işlemlerin daha çok halledilmesini sağlayacağından davanın sonuçlanma süresi de kısalacaktır.
Yaş Tashihi Dilekçe Örneği
İSTANBUL NÖBETÇİ ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ’NE
DAVACI: (İsim – Soyisim, Türkiye Cumhuriyeti Kimlik Numarası, Adres)
VEKİLİ: Av. Levent Samğar
DAVALI: ………. Nüfus Müdürlüğü (adresi)
KONU: Müvekkilin yaşının gerçek olandan büyük yazılması sebebiyle yaş tashihi talebinden ibarettir.
AÇIKLAMALAR:
Müvekkil ……………. , 03.05.1988 tarihinde ……… şehrinin …….. ilçesinin ………… köyünde evde doğmuştur. Hastanede veya bakım evinde doğmuş olması söz konusu değildir. Bu sebeple müvekkilin doğum tarihine ilişkin resmi bir belge bulunmamaktadır. Bu doğum ebeveyni olan annesi / babası tarafından ilgili nüfus müdürlüğüne bildirilmemiştir. Müvekkile kendisinden önce vefat eden 1978 doğumlu abisinin kimliği verilmiş ve davacı bu yaşa kadar bu kimliği kullanmıştır. Müvekkil gerçek yaşını doğumunu sağlayan ebeden öğrenmiştir.
Bitirmiş olduğu üniversite bölümünden memur olabilmesi için atanma yaş sınırının otuz beş olması sebebiyle Kamu Personeli Seçme Sınavında yeterli puanı almış olmasına rağmen kimlikte görünen (gerçek olmayan yaşı) yaşı kırk üç olduğundan atama işlemi yapılamamıştır. Müvekkilin gerçek yaşı otuz üçtür, işbu sebeple hak kazanmış olduğu memuriyet atamasının yapılması gerekmektedir. Müvekkilin iddia ettiğimiz gerçek yaşı sayın mahkemenizin yapacağı incelemeler neticesinde de ortaya çıkacaktır. Gerçek yaşının sayın mahkemece tespiti halinde müvekkilin atama işlemi gerçekleşecektir. Tüm bu sebeplere binaen huzurdaki işbu yas tashihi davasını açma zorunluluğu hasıl olmuştur.
HUKUKİ DELİLLER: Nüfus Kayıtları, Hastaneden Alınacak Raporlar, Bilirkişi Raporları, Tanık ve tüm yasal deliller.
HUKUKİ NEDENLER: Türk Medeni Kanunun ve sair yasal mevzuat.
NETİCE-İ TALEP: Yukarıda arz ve izah olunan nedenlerle, müvekkilin uğradığı hak kaybının önüne geçmek adına doğum tarihinin 03.05.1988 olarak düzeltilmesine, yargılama giderlerinin ve ücret-i vekaletin davalıya tahmiline karar verilmesini sayın mahkemenizden saygıyla arz ve talep ederiz. 17.08.2021
Davacı Vekili
Ad – Soyad
İmza
Sonuç
Yaş tashihi davası açmak kişinin, kişiye sıkı sıkıya bağlı olan haklarındadır. Kişiye sıkı sıkıya bağlı olan haklar kural olarak bizzat kişi tarafından kullanılmalıdır. Bunun istisnasını vekalet çıkartılarak avukat aracılığıyla davanın açılması / takip edilmesi oluşturmaktadır. Yaş tashihi davası yetkili Asliye Hukuk Mahkemesinde açılmalı, davalı olarak ise nüfus müdürlüğü gösterilmelidir. Yaş küçültme veya yaş büyütme davaları bu taleplerden birini içeren yazılı bir yaş tashihi dava dilekçesiyle açılacaktır. Dilekçede eksiklik bulunması halinde mahkemece dilekçe ret kararı verilecektir. Eksikliğin giderilmesi için verilen süre içerisinde davacı tarafından bu eksikliklerin giderilmemesi halinde davanın reddine karar verilecektir. İşbu sebeplerle yaş tashihi davası açarken alanında uzman bir avukattan destek almak yerinde olacaktır.
