Evlilik İzni

Evlilik izni düğün izni olarak da bilinir. Memurlar ve işçiler için önemli haklardan olan evlilik izni, çalışanların evlenmesi sırasında izin kullanmalarına hak tanır. Evlilik izni ücretli izin olup memurlar için 657 Sayılı Devlet Memurları Kanunu ile düzenlenmiştir. Kanunun 104. Maddesinde mazeret izni olarak ifade edilen düğün izni işiler için de 4857 Sayılı İş Kanunu ek madde 2 kapsamında mazeret izni olarak ifade edilmiştir. Evlilik izni kullanmak isteyen kişinin işvereninden ya da kurum amirinden nikah günü almak suretiyle mazeret izni talep edebilir ve bu izin kapsamında kullandığı izinli günler sanki çalışıyormuş gibi ücret almaya devam eder.

Ücretli bir izin olan evlilik izni süresince kişinin çalışmadığı günlerine dair ücret kesintisi yapılamaz. Kişi tıpkı çalıştığı günlerde olduğu gibi ücret almaya devam eder. Yani bu izin dahilinde çalışılmamış günlerin maaştan kesinti yapılarak ücretinin ödenmemesi söz konusu değildir. Ancak uygulamada sıkça görülmektedir ki işverenler tarafından bu devamsızlıklar işçiye ücret kesintisi olarak yansımaktadır. Bu durum hukuki ve yasal değildir. İfade edilen hallerde muhakkak İş Hukuku avukatından hukuki destek talep etmek gerekir.

Evlilik izni süresinin uzatılması da bu izin kapsamında merak edilen huşuların başında gelir. İşçi ile işverenin söz konusu iznin süresine ilişkin daha uzun bir süre belirlemeleri mümkündür. Yasada düzenlenen asgari sürelerden daha uzun bir süre tayin edilebilir.

İş Kanunu, evlilik izni kullanan bir işçinin yeniden evlenmesi halinde bir ikince kez mazeret izni kullanamayacağını ifade eden herhangi bir düzenlemeye yer vermemiştir. Bu itibarla kişi, yasal evliliklerinin tamamı için ayrı ayrı izin hakkına sahiptir. İşverenin bir ikinci evliliğe ilişkin evlilik iznini kullandırmamaya yönelik kararları hukuki değildir.

Evlilik İzni Kaç Gün?

Evlilik izni kaç gün sorusunun, izni kullanacak kişinin memur ya da işçi olmasına göre iki farklı cevabı bulunur. Şayet izni kullanacak kişi işçi ise bu durumda 4857 sayılı İş Kanunu ek madde 2 düzenlemesine bakılır. Zira işçilere ilişkin evlilik izni burada düzenlenmiştir. Yasa gereği işçinin söz konusu izin için beş günlük ücretli mazeret izni hakkı bulunur. Ancak bilinmesi gereken önemli bir husus var ki; bu izin sadece işçiye özeldir yani işçinin kardeşi, çocuğu ya da bir başkasının evlenmesi durumunda işçinin bu mazeret izninden yararlanması mümkün değildir.

Evlilik izni kullanacak kişinin memur olması halinde 657 Sayılı Devlet Memurları Kanununun 104. Maddesinin “b” bendine bakılır.

Memura, eşinin doğum yapması hâlinde, isteği üzerine on gün babalık izni; kendisinin veya çocuğunun evlenmesi ya da eşinin, çocuğunun, kendisinin veya eşinin ana, baba ve kardeşinin ölümü hâllerinde isteği üzerine yedi gün izin verilir.

Hükümden de anlaşılacağı üzere memura kendisinin ya da çocuğunun evlenmesi halinde verilen izin süresi yedi gündür. Bu izin sadece memurun kendisine özgür değil aynı zamanda çocuğunun evlenmesi halinde de kullanılabilmektedir.

Evlilik İzni Dilekçesi

Evlilik izni kullanımı için titiz bir şekilde hazırlanmış izin dilekçesine gereksinim duyulur. İzni kullanacak kişi nikah tarihi aldıktan sonra nikah tarihinden önce düğüne dair önemli hususları ve talepleri içeren dilekçeyi sunmalıdır. Hazırlanan izin dilekçesi işverene yazılı olarak verilmelidir. Bunun yanı sıra dilekçenin verildiğine ilişkin tebliğ evrakı da muhakkak alınmalıdır. Şayet işveren evlilik iznini kullanmaya mani olursa yahut gereği gibi kullanılmasının önüne geçerse hak ihlali yapmış olur. Çalışan kişiye yasaca verilen nispi emredici hakkın ihlal edilmesi sebebiyle kişi İş Kanununun 24/2 hükmüne dayanarak haklı sebeple fesih hakkına ve dolayısıyla kıdem tazminatı alma hakkına sahip olur.

Evlilik izninde altı çizilmesi gereken noktalardan birisi de; yasanın hem işçiler hem de devlet memurları için düzenlediği izin süresine ilişkin işgünü değil gün ibaresi kullanmasıdır. Bu nedenle evlilik halinde kullanılan izin süresinin hafta sonuna veyahut resmi tatillere denk düşmesinin herhangi bir önemi yoktur. Zira hafta sonu, bayram tatili ve yılbaşı tatili gibi günler de izin süresine dahildir.

Evlilik İzni Memur

Evlilik izni ifade edildiği üzere İş Kanunu kapsamında genel hükümler ile düzenlenmiştir. Aynı zamanda kamu sektöründe çalışanlara ilişkin de benzer düzenlemeler bulunmaktadır. Memurlar için söz konusu izin 657 Sayılı Devlet Memurları Kanununda düzenlenmiş olup mazeret izni başlığı altında madde 104’te ifade edilmiştir.

Memurun bizzat kendisinin ya da çocuğunun evlenmesi halinde mazeret izninden yararlanması mümkündür. Memura ilişkin evlilik izin hakkının doğması için nikah ve evliliğin gerçekleşmiş ola koşulu aranır. Memur izin almak istediği evliliği gerçekleşmesi ile birlikte düzenlenen sürelerde bir dilekçe yazmak suretiyle başvuru yapmalıdır. Usulüne uygun yapılan müracaat ile memurun on günlük izin hakkı bulunur.

Evlilik İzni Ne Zaman Kullanılır?

Evlilik izninin nikahtan önce kullanılması mümkün değildir. Bu nedenle mazeret izninin yani düğün izninin başlangıcı nikah tarihi ile birliktedir. Bunun yanı sıra mazeret izni için iş günü hesabı değil normal gün hesabı yapılır. Bir diğer ifade ile tatillere denk düşen günlerin izne dahil edilmesi mümkün değildir. Resmi tatil günleri de izne dahildir.

• Kişinin yasaca sahip olduğu bu izin şayet usulüne uygun talep edilmesi ancak iznin kullanılmasına mani olunması, kanuna aykırılık halini doğuracaktır.
• Bu hal işçi için yasal hakkının kullanılmasına mani olunması gerekçesi ile iş akdinin haklı nedenle feshedilmesi hakkını meydana getirmektedir. Bir diğer ifade ile usulüne uygun talep edilen iznin kullanılması işveren tarafından engellenirse şayet, işçi direkt iş akdini sonlandırabilir ve kullanılmasına izin verilmeyen hakları için işçilik alacağı davası açmak suretiyle gereken taleplerde bulunma hakkına sahip olacaktır.

Bir üst paragrafta ifade edildiği üzere dava sürecinde işçinin, talebe rağmen işvereninin izin vermediği hususunda ispat için işverenine yazılı bir başvuruda bulunması gerekir. Yazılı dilekçe sayesinde ispat yükü kolaylıkla aşılabilir ve neticede işçi lehine karar alınabilir. Yazılı dilekçenin en doğru şekilde düzenlenmesi için de hukuka hakim deneyimli bir avukat ile iletişime geçmek oldukça yararlı olacaktır. Kişinin yasa tarafından sağlanan evlilik iznini problemsiz biçimde kullanabilmesi için usulüne uygun talepte bulunması elzemdir. Buna rağmen hakkın kullanılmasına mani olunursa da yine İş Hukukuna uzman bir avukat nezaretinde hareket etmek hak ve menfaatlerin elde edilebilmesi için önemlidir. Zira mazeret izninin söz konusu işçinin menfaatine bir neticeye karar verilebilmesi için oldukça titiz hazırlanması gereklidir.

Sonuç

Evlilik izni yani düğün izni yasa tarafından sağlanan önemli bir haktır. Evlilik izni noktasında hukuki temellendirmesi oldukça muntazam bir dilekçe hazırlanmalı ve harici hukuki prosedürler eksiksiz uygulanmalıdır. Yasa ile hem işçilere hem de memurlara tanınan evlilik izni hakkı işçiler için farklı sürelerde memurlar için farklı sürelerdedir. İzne ilişkin dilekçenin usulüne uygun hazırlanması için bu konuda deneyimli bir avukattan hukuki destek talep etmek oldukça önemlidir. Zira avukatlar sadece vekaletname vermek suretiyle davalara ilişkin hukuki destek sağlamaz aynı zamanda resmi ve hukuki işlemlere hukuki danışmanlık sağlayarak kişilerin hak ve menfaat kaybı yaşamalarının önüne geçer.